باشگاه خبری فراساحل: معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به آغاز تهیه طرح جامع مدیریت و حفاظت از محیط زیست سواحل جنوبی کشور با پایلوت استان هرمزگان، گفت: در نظر داریم این طرح را برای تمام استان‌های ساحلی کشور اجرا کنیم. به گزارش باشگاه خبری فراساحل و به نقل از سازمان حفاظت محیط زیست، پروین فرشچی معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست روز چهارشنبه در مراسم بررسی طرح جامع مدیریت و حفاظت از محیط زیست سواحل جنوب کشور با پایلوت هرمزگان، افزود: مذاکرات این طرح از حدود دو سال و نیم پیش با آژانس همکاری‌های بین المللی ژاپن (جایکا) آغاز و استان هرمزگان به عنوان منطقه پایلوت برای اجرای این طرح انتخاب شد. وی اظهار کرد: بر اساس این طرح اطلاعاتی از قبیل اینکه توسعه چگونه باید در منطقه صورت گیرد تا محیط زیست دریایی حفظ شود، رسیدن به این هدف نیازمند همکاری با بخش‌های مختلف بود که چند ماه پیش امضای نهایی این پروژه با جایکا انجام شد، این امضا نشانگر خواست سیاسی برای افزایش همکاری‌های محیط زیستی بین ایران و ژاپن است که بر این اساس شرکت‌های مورد تایید ژاپن در ایران همکاری‌های محیط زیستی خود را انجام دهند.

فرشچی ادامه داد: سابقه همکاری ما با ژاپن در پروژه‌های تالاب انزلی، جزیره قشم و روی جنگل‌های حرا و توانمندسازی مردم بومی برای حفظ این جنگل‌ها است که اجرای پروژه طرح جامع مدیریت و حفاظت از محیط زیست سواحل جنوبی کشور نیز به این همکاری‌ها اضافه ‌می‌شود. معاون سازمان حفاظت محیط زیست درباره انتخاب استان هرمزگان به عنوان پایلوت اجرای این طرح، گفت: از آنجا استان‌های جنوبی کشور به ویژه هرمزگان از پتانسیل توسعه برخوردار است و رسیدن به اهداف مورد نظر برای اجرای این طرح در استان قابل دسترسی است، انتخاب هرمزگان به عنوان پایلوت مورد موافقت قرار گرفت. بر این اساس، سه ماه پیش اجرای این طرح به طور رسمی آغاز شد. فرشچی گفت: مرحله نخست این طرح، شناخت منطقه و به دست آوردن اطلاعات از پتانسیل موجود در استان است که بر این اساس کارگروه‌هایی تشکیل شده که با تکمیل اطلاعات کارهای اجرایی آغاز ‌می‌شود.

وی تاکید کرد: تجربه نشان داده است، آغاز پروژه‌ها بدون دخالت ذینفعان در روند اجرا، با مشکلاتی روبه رو ‌می‌شود.  بنابراین اگر بخواهیم اقدامی ملی انجام گیرد حتما باید ذینفعان از ابدا در اجرای آن دخیل باشند از این رو در این طرح به این مهم توجه ویژه ای شده است. از سوی دیگر تلاش کردیم از تمام ظرفیت نهادهای دولتی و علمی مرتبط با محیط زیست استان هرمزگان استفاده کنیم و در نهایت اکنون با زیرکمیته ای که تشکیل شده است آمادگی اجرای این طرح را داریم. فرشچی گفت: با توجه به توان توسعه ای و پتانسیل بالا در سواحل جنوبی کشور و روند تخریب در راستای ساخت و سازها، اجرای این طرح را ابتدا از سواحل جنوبی آغاز کردیم تا بتوانیم به توسعه پایدار دست پیدا کنیم. و در نظر داریم این طرح را برای استان‌های شمالی کشور نیز اجرا کنیم.

معاون سازمان حفاظت محیط زیست خاطرنشان کرد: هدف ملی برخورداری تمامی استان‌ها از این طرح است که برای رسیدن به آن همکاری خود را با جایکا آغاز کردیم و در آینده آن را به تمام استان‌های ساحلی تعمیم خواهیم داد. وی درباره نقش مرکز منطقه ای حفاظت از محیط زیست خلیج فارس و دریای عمان (راپمی) در اجرای این طرح، گفت: آغاز این طرح با همکاری جایکا است و قطعا نتیجه ای که به دست ‌می‌آید را ‌می‌توانیم با کشورهای عضو راپمی نیز به اشتراک بگذاریم و حتی ‌می‌توانیم اطلاعات آن را در کشورهای دیگر اجرا کنیم. اما در حال حاضر راپمی دخالتی در اجرای این طرح ندارد.

اعلام آمادگی جایکا برای توسعه همکاری در تهیه برنامه مدیریت سواحل جنوب ایران
بنابراین گزارش، یوکی‌هارو کوبایاشینماینده ارشد آژانس همکاری‌های بین المللی ژاپن (جایکا) روز چهارشنبه، گفت: هدف از اجرای این طرح حفظ پتانسیل غنی محیط زیستی استان هرمزگان است. وی اظهار کرد: ذینفعان زیادی درگیر اجرای این طرح هستند، بنابراین ممکن است چالش‌های زیادی نیز میان منافع آن‌ها وجود داشته باشد که امیدواریم با درک بالا و همکاری خوب شاهد اجرای موفقیت آمیز طرح جامع مدیریت و حفاظت از محیط زیست سواحل جنوب کشور با پایلوت هرمزگان در مناطق ساحلی این استان باشیم. نماینده ارشد آژانس همکاری‌های بین المللی ژاپن با بیان اینکه این آژانس آماده توسعه همکاری در تهیه برنامه مدیریت سواحل جنوب ایران است، ابراز امیدواری کرد: کارهای اجرایی این طرح با همکاری کمیته‌های تشکیل شده و ذینفعان به خوبی پیش رود.

طرح جامع مدیریت و حفاظت از محیط زیست سواحل جنوب کشور
همچنین، یوچی‌هارادا مدیر پروژه طرح جامع مدیریت و حفاظت از محیط زیست سواحل جنوب کشور با پایلوت هرمزگان در این جلسه، گفت: هدف اصلی اجرای این پروژه حفظ محیط زیست منطقه و به اشتراک گذاشتن دستاوردهای آن با دیگر استان‌های ساحلی است. وی با اشاره به اینکه این طرح تمام ساحل هرمزگان را پوشش ‌می‌دهد، اظهار کرد: اکنون در حال مطالعه در دو جزیره لاوان و شیدور هستیم که از مردادماه ۱۳۹۶ آغاز شده و برای اتمام آن زمانی سه ساله پیش بینی شده است. مدیر پروژه طرح جامع مدیریت و حفاظت از محیط زیست سواحل جنوب کشور، افزود: فعالیت‌های این پروژه در چهار اقدام تهیه ساختار اجرایی، تهیه طرح اجرایی، اشتراک گذاشتن تجربه و دانش طرح با دیگر استان‌های ساحلی و ارائه پیشنهادهایی برای بهبود چارچوب‌های قانونی انجام ‌می‌شود.

هارادا ادامه داد: در واحد مدیریت این پروژه، پنج کارگروه همچون کارگروه‌های آلودگی دریایی، خطرات زیست محیطی، زیست بوم‌ها، قوانین زیست محیطی تشکیل شده و کارها با محوریت این موضوعات پیش ‌می‌رود. همچنین نمایندگانی از نهادهای مختلف از جمله وزارتخانه‌های نفت و راه و شهرسازی در جلسات این کارگروه‌ها شرکت ‌می‌کنند تا هرگونه تضاد و تعارض در این مسیر برطرف شود. وی به روند مطالعه در منطقه اشاره کرد و گفت: ابتدا زیست بوم انتخاب و مطالعات در آن‌ها آغاز ‌می‌شود و در نهایت با جمع بندی این اطلاعات طرح جامع این پروژه تهیه خواهد شد، برنامه زمانی پروژه از ۲۰۱۷ آغاز و تا ۲۰۲۰ ادامه خواهد داشت.

مدیر پروژه طرح جامع مدیریت و حفاظت از محیط زیست سواحل جنوب کشور، ادامه داد: بر اساس اطلاعات به دست آمده مناطق مهم زیست محیطی استان که شامل ۶ منطقه است برای مطالعه انتخاب شده که اقداماتی همچون غواصی، نمونه برداری، جمع آوری اطلاعات مربوط به گونه‌های موجود در این مناطق، اطلاعات تنوع زیستی، ترکیب جنگل‌ها حرا، سواحل گلی و نوارهای شنی و نهرها، زیستگاه گونه‌های در معرض خطر انقراض مانند عقاب تالابی و مناطق بکر طبیعی صورت خواهد گرفت و در نهایت نقشه نهایی زیستگاه‌ها و برنامه حفاظت تهیه ‌می‌شود. هارادا گفت: منطقه حفاظت شده جاسک شرقی – غربی، جدید و گابریک، تالاب‌های بین المللی گز و حرا، شور و شیرین و میناب، خور خوران، دو جزیره شیدور و لاوان و سواحل جزایر پارسیان مناطقه تحت مطالعه این طرح هستند. البته مناطق دیگری هم که دارای بسترهای مرجانی و جلبکی هستند شناسایی شده و قرار است در آینده اطلاعات بیشتری در مورد آن‌ها جمع آوری شود.

آب شیرین کن‌ها و مزارع پرورش میگو و ماهی در قفس، چالش‌های مهم سواحل هرمزگان است
بنابراین گزارش، عباس مرادیمدیر پروژه آمایش سرزمین استان هرمزگان روز چهارشنبه، افزود: استان هرمزگان با سهم حدود ۴۳ درصدی از طول سواحل کشور، ساحلی ترین استان کشور است و نسبت به سایر مناطق ساحلی بیشتر در معرض تخریب اجرای برنامه‌های توسعه ملی قرار دارد. وی اظهار کرد: از این رو، استان هرمزگان برای اجرای پایلوت طرح جامع مدیریت و حفاظت از محیط زیست سواحل جنوب کشور انتخاب شد که به نظر ‌می‌رسد انتخابی منطقی و هوشمندانه است. مرادی ادامه داد: همزمان با اجرای طرح جامع مدیریت و حفاظت از محیط زیست سواحل جنوب کشور، در حال انجام پروژه تدوین سند آمایش سرزمین در استان هستیم که تاکید بسیاری بر حفظ محیط زیست منطقه دارد.

مدیر پروژه آمایش سرزمین استان هرمزگان گفت: بخش عمده جمعیت و فعالیت در این اکوسیستم ساحلی متمرکز شده و به رغم آنکه سواحل استان هرمزگان تنها ۳.۳ درصد از مساحت استان را در بر ‌می‌گیرد، جمعیتی نزدیک به ۳۸ درصد در این منطقه سکونت دارند. وی تاکید کرد: نکته مهم در خصوص وساحل این استان، بحث آب شیرین کن‌ها، توسعه مزارع پرورش میگو و ماهی در قفس است که سواحل را به شدت تهدید ‌می‌کند، مکان گزینی این پروژه‌ها به خوبی انجام نشده و فعالیت آن‌ها تالاب‌های بین المللی استان را به شدت تحت تاثیر قرار داده است. مرادی ادامه داد: نکته مهم دیگر که در سواحل استان هرمزگان اتفاق خواهد افتاد اجرای طرح توسعه مکران در یک افق ۱۰ ساله و ایجاد امکان سکونت برای ۵ میلیون جمعیت در این سواحل است.

مدیر پروژه آمایش سرزمین استان هرمزگان ادامه داد: یکی از اقداماتی که در سند آمایش سرزمین استان انجام ‌می‌شود، ارزیابی توان اکولوژیک سواحل با مدل‌های جدید است بر این اساس علاوه بر مناطقی که اکنون تحت پوشش کنوانسیون رامسر هستند و برای اجرای این طرح در نظر گرفته شده اند، مناطق دیگری را نیز شناسایی کردیم که مستعد حفاظت هستند و ‌می‌توانند موارد قابل پیشنهادی برای اجرای این برنامه جامع باشند. وی تاکید کرد: با توجه به اینکه سواحل هرمزگان با سرعت زیادی در معرض اجرای پروژه‌های توسعه ای قرار دارد به نظر ‌می‌رسد زمان اجرای طرح جامع مدیریت و حفاظت از محیط زیست سواحل جنوب کشور نسبتا طولانی است، ممکن است در پایان نتیجه خوبی به دست آید اما طولانی بودن آن ممکن است کارایی طرح را محدود کند و در نهایت نتواند نقش مفید و بازدارنده ای در حفاظت از منطقه ایفا کند. مرادی پیشنهاد داد: با توجه به سرعت اجرای پروژه‌ها در استان هرمزگان ‌می‌توان زمان را با تبادل اطلاعا و دانش فنی کوتاه تر کرد.

ورود روزانه ۷۰۰ لیتر در ثانیه پساب به خلیج فارس
عباس منتظری معاون هماهنگی امور برنامه و بودجه سازمان مدیریت و برنامه ریزی هرمزگان گفت: ۵۰ هزار هکتار از اراضی ساحلی استان مستعد پرورش میگو شناسایی شده است که با توجه به سیاست دولت در زمینه اشتغال، این میزان به مزارع پرورش میگو تبدیل خواهد شد. وی افزود: همچنین روزانه ۷۰۰ لیتر در ثانیه پساب وارد خلیج فارس ‌می‌شود که این حجم مشکلات زیادی را برای این حوضه آبی ایجاد ‌می‌کند. از این رو اجرای چنین طرح‌هایی با شتاب و سرعت بیشتر برای حفظ محیط زیست دریایی استان الزامی است. همچنین، آرش رضایی مدیرکل امور شهری استانداری هرمزگان، گفت: در استان هرمزگان ۱۵ شهر ساحلی داریم که بیشتر آن‌ها در راستای تقسیم‌های کشوری به تازگی به شهر تبدیل شده اند و از این رو شناخت درستی از وضعیت دریا ندارند که این مسئله مطالعات دقیق برای شناسایی نقاط حساس ساحلی را ‌می‌طلبد. وی افزود: با توجه به توسعه مکران و قابل پیش بینی بودن افزایش جمعیت منطقه لازم است حضور و نظارت بیشتری بر روی موضوعات زیست محیطی منطقه داشته باشیم.

شهرام فداکار مدیرکل دفتر سواحل و تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست، گفت: همیشه مطالعات در کشور از خشکی به دریا بود در حالیکه استان هرمزگان بزرگترین استان ساحلی است و بر این اساس تلاش کردیم مطالعات طرح آمایش سرزمین و طرح جامع مدیریت و حفاظت از محیط زیست سواحل جنوب کشور با پایلوت هرمزگان با نگاه دریا به خشکی انجام شود. وی با اعلام اینکه کمیته ای تخصصی برای رفع تمام خلاء‌های مطالعاتی تشکیل شده است، افزود: منطقه آزاد کیش مطالعات آمایش سرزمین را بر روی هفت جزیره از جمله فارور، هندورابی و کیش آغاز کرده است. جلسه بررسی طرح جامع مدیریت و حفاظت از محیط زیست سواحل جنوب کشور با پایلوت هرمزگان با حضور معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست، نماینده ارشد جایکا در ایران، نمایندگانی از استانداری و محیط زیست استان در سازمان حفاظت محیط زیست برگزار شد.